국어사랑(587) : 접두사 ‘새-, 시-, 샛-, 싯-’
- 서건석
- 2020.07.04 05:45
- 조회 122
- 추천 0
[259] 접두사 ‘새-, 시-, 샛-, 싯-’
※ 하늘에서 내리는 눈이나, 사람의 이의 색깔을 말할 때 각각 ‘새하얀 눈, 새하얀 이’라고 표현하곤 합니다. 또 아주 터무니없는 거짓말을 ‘새빨간 거짓말’이라고 하고, 아주 젊은 사람을 ‘새파란 젊은이’라고 말합니다. 이처럼 우리말 표현 가운데는 색깔과 관계있는 단어 앞에 붙어서 매우 짙고 선명하다는 뜻을 더해 주는 접두사가 있습니다. 앞서 말씀드렸던 색깔은 모두 ‘새-’가 쓰였는데 모든 색깔 앞에 ‘새-’를 붙이는 것은 아닙니다.
‘새-’라는 접두사와 같이 쓸 수 있는 것은 첫소리가 된소리나 거센소리 또는 ‘ㅎ’이고, 첫 음절의 모음이 양성인 색채를 나타내는 형용사에 한합니다. ‘새빨갛다, 새파랗다, 새하얗다’는 모두 이런 조건에 맞는 표현들이죠.
반면에 첫소리의 조건은 같지만, 첫 음절의 모음이 음성인 색채를 나타내는 형용사 앞에는 접두사 ‘시-’를 붙입니다. ‘시꺼멓다, 시퍼렇다’와 같은 표현을 예로 들 수 있겠습니다.
그리고 첫소리가 ‘ㄴ, ㅁ’ 같은 울림소리이고, 첫 음절의 모음이 ‘ㅏ, ㅗ’인 일부 색채 형용사 앞에는 ‘새’ 밑에 ‘ㅅ’받침을 써서 ‘샛노랗다, 샛말갛다’와 같이 쓰고, 또 첫 음절의 모음이 ‘ㅓ, ㅜ’인 경우에는 ‘시’ 밑에 ‘ㅅ’받침을 써서 ‘싯누렇다, 싯멀겋다’와 같이 씁니다.
다시 말하면 색깔이 짙고 선명하다는 뜻을 더해 주는 접두사는 형용사의 첫소리와 첫 음절의 모음에 따라서 ‘새-, 시-, 샛-, 싯-’ 네 가지를 쓸 수 있습니다.
- 전체1건(158.14 KB) 모두 저장
1,703개의 글
글 번호 | 제목 | 작성자 | 작성일 | 조회 |
---|---|---|---|---|
1703 | 서건석 | 05:45 | 1 | |
1702 | 서건석 | 24.03.28 | 8 | |
1701 | 서건석 | 24.03.27 | 12 | |
1700 | 서건석 | 24.03.26 | 17 | |
1699 | 모하비 | 24.03.25 | 25 | |
1698 | 엄동일 | 24.03.25 | 28 | |
1697 | 서건석 | 24.03.25 | 11 | |
1696 | 서건석 | 24.03.24 | 14 | |
1695 | 서건석 | 24.03.23 | 16 | |
1694 | 엄동일 | 24.03.22 | 19 | |
1693 | 서건석 | 24.03.22 | 11 | |
1692 | 엄동일 | 24.03.21 | 35 | |
1691 | 서건석 | 24.03.21 | 14 | |
1690 | 서건석 | 24.03.20 | 17 | |
1689 | 모하비 | 24.03.19 | 21 | |
1688 | 서건석 | 24.03.19 | 14 | |
1687 | 서건석 | 24.03.18 | 14 | |
1686 | 서건석 | 24.03.17 | 17 | |
1685 | 서건석 | 24.03.16 | 14 | |
1684 | 서건석 | 24.03.15 | 23 | |
1683 | 서건석 | 24.03.14 | 36 | |
1682 | 서건석 | 24.03.13 | 18 | |
1681 | 엄동일 | 24.03.12 | 46 | |
1680 | 서건석 | 24.03.12 | 17 | |
1679 | 모하비 | 24.03.11 | 32 | |
1678 | 서건석 | 24.03.11 | 24 | |
1677 | 서건석 | 24.03.10 | 12 | |
1676 | 서건석 | 24.03.09 | 17 | |
1675 | 엄동일 | 24.03.08 | 36 | |
1674 | 서건석 | 24.03.08 | 17 | |
1673 | 서건석 | 24.03.07 | 17 | |
1672 | 서건석 | 24.03.06 | 21 | |
1671 | 모하비 | 24.03.05 | 21 | |
1670 | 서건석 | 24.03.05 | 17 | |
1669 | 서건석 | 24.03.04 | 14 | |
1668 | 서건석 | 24.03.03 | 12 | |
1667 | 서건석 | 24.03.02 | 12 | |
1666 | 서건석 | 24.03.01 | 12 | |
1665 | 서건석 | 24.02.29 | 14 | |
1664 | 서건석 | 24.02.28 | 12 | |
1663 | 모하비 | 24.02.27 | 30 | |
1662 | 서건석 | 24.02.27 | 14 | |
1661 | 서건석 | 24.02.26 | 18 | |
1660 | 서건석 | 24.02.25 | 14 | |
1659 | 편영범 | 24.02.24 | 54 | |
1658 | 서건석 | 24.02.24 | 17 | |
1657 | 서건석 | 24.02.23 | 17 | |
1656 | 서건석 | 24.02.22 | 21 | |
1655 | 서건석 | 24.02.21 | 20 | |
1654 | 모하비 | 24.02.20 | 32 | |
1653 | 서건석 | 24.02.20 | 20 | |
1652 | 서건석 | 24.02.19 | 14 | |
1651 | 서건석 | 24.02.18 | 24 | |
1650 | 서건석 | 24.02.17 | 28 | |
1649 | 서건석 | 24.02.16 | 17 | |
1648 | 서건석 | 24.02.15 | 18 | |
1647 | 서건석 | 24.02.14 | 19 | |
1646 | 모하비 | 24.02.13 | 36 | |
1645 | 서건석 | 24.02.13 | 18 | |
1644 | 서건석 | 24.02.12 | 16 | |
1643 | 서건석 | 24.02.11 | 16 | |
1642 | 서건석 | 24.02.10 | 16 | |
1641 | 서건석 | 24.02.09 | 18 | |
1640 | 서건석 | 24.02.08 | 28 | |
1639 | 서건석 | 24.02.07 | 22 | |
1638 | 모하비 | 24.02.06 | 27 | |
1637 | 서건석 | 24.02.06 | 24 | |
1636 | 서건석 | 24.02.05 | 37 | |
1635 | 서건석 | 24.02.04 | 17 | |
1634 | 서건석 | 24.02.03 | 23 | |
1633 | 서건석 | 24.02.02 | 29 | |
1632 | 서건석 | 24.02.01 | 27 | |
1631 | 서건석 | 24.01.31 | 25 | |
1630 | 모하비 | 24.01.30 | 42 | |
1629 | 서건석 | 24.01.30 | 27 | |
1628 | 서건석 | 24.01.29 | 21 | |
1627 | 서건석 | 24.01.28 | 36 | |
1626 | 편영범 | 24.01.27 | 52 | |
1625 | 서건석 | 24.01.27 | 17 | |
1624 | 서건석 | 24.01.26 | 27 | |
1623 | 서건석 | 24.01.25 | 48 | |
1622 | 서건석 | 24.01.24 | 32 | |
1621 | 모하비 | 24.01.23 | 32 | |
1620 | 서건석 | 24.01.23 | 56 | |
1619 | 서건석 | 24.01.22 | 24 | |
1618 | 서건석 | 24.01.21 | 24 | |
1617 | 서건석 | 24.01.20 | 24 | |
1616 | 서건석 | 24.01.19 | 28 | |
1615 | 서건석 | 24.01.18 | 23 | |
1614 | 서건석 | 24.01.17 | 25 | |
1613 | 모하비 | 24.01.16 | 40 | |
1612 | 서건석 | 24.01.16 | 30 | |
1611 | 서건석 | 24.01.15 | 21 | |
1610 | 서건석 | 24.01.14 | 27 | |
1609 | 서건석 | 24.01.13 | 26 | |
1608 | 서건석 | 24.01.12 | 26 | |
1607 | 서건석 | 24.01.11 | 22 | |
1606 | 서건석 | 24.01.10 | 22 | |
1605 | 모하비 | 24.01.09 | 49 | |
1604 | 서건석 | 24.01.09 | 20 |